Samen zorgen bij dementie

Leestijd: ca. 5 minuten

Samen zorgen – of toch alleen?

Mantelzorgen doe je vaak met liefde. Maar liefde maakt het niet automatisch licht. Veel mantelzorgers ervaren eenzaamheid: je staat er niet écht alleen voor, en toch voelt het soms zo.

Misschien herken je dit:

• Je woont samen met je partner of ouder met dementie. Dan leef je automatisch mee in zijn of haar ritme. Je gaat mee naar afspraken, vangt herhalende vragen op en bent er ook tijdens de nachtelijke onrust.

• Of je woont niet samen. Je dierbare woont nog alleen of in een zorginstelling. Dan probeer je afspraken te regelen, bezoekmomenten te verdelen en bereikbaar te blijven voor telefoontjes of onverwachte situaties.

Wat je ook doet, het voelt vaak alsof je altijd “aan” staat. En juist dát maakt dat je dingen mist: tijd voor jezelf, rust in je hoofd, even iemand die vraagt hoe het met jóu gaat.

Samen zorgen klinkt vanzelfsprekend, maar in de praktijk is het dat zelden.

Kleine stappen naar gedeelde zorg

Zorg delen hoeft niet groots te zijn. Het begint klein:

• Woon je samen? Vraag iemand om mee te gaan naar een afspraak, of een avond bij je naaste te blijven zodat jij even vrij hebt.

• Woon je niet samen? Kijk of familie of vrienden een bezoek- of belafspraak kunnen overnemen, of helpen bij vervoer.

Het belangrijkste is dat je eerlijk naar jezelf kijkt: wat kost mij de meeste energie?
En dat je durft uit te spreken: “Ik merk dat dit zwaar is. Kun jij dit stukje van me overnemen?”

Soms zegt iemand ja, soms nee. Dat kan teleurstellen, maar het betekent niet dat je moet stoppen met vragen. Het is een leerproces – voor jou én voor de ander.

Blijf praten met je naaste

Zorg delen betekent niet dat je de persoon met dementie buitensluit. Blijf vooral met hem of haar praten. Soms begrijpt je naaste heel goed dat jij ook een moment voor jezelf nodig hebt. Lukt het nu niet om dit te bespreken? Probeer het dan op een ander moment opnieuw.

En ja, er komt misschien dat stemmetje: “Ik ben het beste wat er is. Niemand kan dit zo goed als ik.” Dat klinkt bijna cynisch, maar veel mantelzorgers drijven daar juist op. Toch is het waar: jij bent van onschatbare waarde. Maar dat betekent niet dat je alles zelf moet doen. Voor de momenten dat het jou niet lukt, is het waardevol om vervanging te regelen. Dat is geen falen, dat is zorgen vóór jezelf én mét je naaste.

Zorg delen is ook zorg voor jezelf

Door hulp te vragen laat je anderen groeien in betrokkenheid, en geef je jezelf ademruimte.

• Als je samenwoont, geeft hulp je letterlijk tijd en rustmomenten.

• Als je niet samenwoont, geeft hulp je ruimte in je hoofd en minder gevoel van schuld.

Samen is niet vanzelfsprekend. Maar samen kan groeien, stap voor stap.

👉 Reflectievraag: Kan ik mijn zorgtaken delen? En met wie zou ik dat willen proberen?

Extra verdieping

Veel mantelzorgers merken dat de zorg langzaam steeds meer op hun schouders komt te liggen. Dat gebeurt vaak ongemerkt: vandaag neem je één taak over, morgen twee, en voor je het weet doe je bijna alles alleen.

Of je nu samenwoont of op afstand zorgt: vroegtijdig delen van taken maakt verschil. Praktisch – door concrete hulp – én emotioneel, doordat je steun ervaart.

In mijn coaching zie ik vaak hoe bevrijdend het is als mantelzorgers hun zorgen hardop delen. Het paard reageert direct op spanning en ontspanning. Die spiegel maakt voelbaar hoe lichter het kan zijn wanneer je niet alles alleen draagt.